De puntjes op de i
Al in de vorige post schreef ik over hoe het Roots natuurpad dit jaar ons alternatief wordt voor de west naar oost wandeling door Schotland. Op dat moment was ik al aardig op weg met het organiseren van de wandeling. De laatste puntjes worden op de i gezet. Wat dan nog rest, is om nog wat kilometertjes te oefenen, maar eerst nog even wat over die puntjes. Op de i dus. Hoe doe je dat nou? Op onze instagram krijgen we toch met enige regelmaat vragen over hoe dat nou werkt met zo’n meerdaagse tocht. Hier wat uitleg over hoe ik het aanpak.
Hoe organiseer je nou zo’n meerdaagse wandeltocht?
Een goede voorbereiding is het halve werk. Alles tot op de puntjes plannen en organiseren lijkt belangrijk en dat is het ook. Je moet op het ergste, maar zeker ook op het beste voorbereid zijn. Maar een beetje relativeren is ook wel nodig. Dingen gaan namelijk altijd anders dan dat je ze gepland hebt. Een van de dingen die sowieso nooit klopt, is de afstand. Op de kaart lijkt het recht, maar in het echie loop je nooit hemelsbreed of met rechte hoeken. Ietwat houvast als je gaat wandelen is goed, vandaar dat ik eigenlijk altijd volgende stappen doorloop bij het plannen van een meerdaagse wandeling:
- Oefen, train en ken je uitrusting
- Bedenk waar je heen wilt
- Weet waarom je wilt wandelen
- Onderzoek de route, koop een boekje of een gids
- Bereken totale afstand, dagen en afstand per dag
- Bepaal (en reserveer) je slaapplek
- Maak een plan in excel
- Plan je herbevoorrading
- Download dagroutes en/of neem kaarten mee
- Maak een paklijst
- Neem voldoende eten mee en weet waar water is
- Deel je plannen met het thuisfront
- Vul je rugzak, ga en geniet
Oefen, train en ken je uitrusting
Het is goed om afstanden te trainen, maar ook hoogtes en te weten hoe lang je ongeveer doet over een bepaalde afstand. Moet je klimmen, dan kun je soms twee keer zo lang doen over een afstand. Een hiking time calculator kan hierbij helpen en vind je bijvoorbeeld hier. Het meesjouwen van een rugzak is ook iets waar je lijf aan gewend moet raken. De schouder- en heupbanden drukken en kunnen beurse plekken veroorzaken.
Het gebied waarin je loopt maakt nogal wat verschil in de planning voor een meerdaagse tocht. Voor hoeveel dagen wil je maximaal eten mee nemen in je rugzak? Is er onderweg genoeg eten te kopen? Is het droog gebied en moet je steeds een liter water meesjouwen of kun je te pas en te onpas water vinden? Regent het veel, is het koud, kun je wildkamperen of moet je overnachtingen van te voren reserveren?
Bovendien is het goed om je spullen te kennen. Dat doe je door ze uit te proberen en ermee te oefenen. Trial and error. Sommige dingen werken niet of niet goed en dan is het beter dat je dat tijdens een dagtochtje dichtbij huis ervaart dan ergens in de middle of nowhere in de hooglanden van Schotland. Ik weet hoe mijn gasbrander werkt, hoe ik mijn tent op kan zetten (ook in de stromende regen), hoe ik mijn belangrijkste spullen droog hou en op welke manier ik ze moet onderhouden. Dingen die niet werken worden vervangen door zaken die wel werken of die misschien beter passen bij de rest van de uitrusting. Zaken die ik na twee tochten in zijn geheel niet gebruik, gaan een volgende keer ook niet meer mee.
Leer navigeren met kaart en kompas. In Nederland is het lastig verdwalen, maar in landen waar geen mobiel bereik is, kun je niet terugvallen op google maps of even op internet kijken. Leer te berekenen waar te bent en hoe je vanaf dat punt verder kunt. Essentieel in onherbergzame gebieden.
Bedenk waar je heen wilt
Wat wil je gaan doen? Wat wil je bereiken? Wandel je van bivakplaats naar bivakplaats in de Ardennen, van west naar Oost in Schotland, van Noord naar Zuid in Nederland? Waar je heen gaat bepaalt voor een deel waar je rekening mee kunt houden. Het mooie van wandelen is dat je het over het algemeen met een doel doet: je wilt een punt bereiken. Helaas ben ik financieel niet onafhankelijk van werk zodat ik net als Forrest Gumb maar gewoon doelloos kan rennen. Nee, de meeste mensen die wandelen, willen ook iets bereiken. Ik ook dus.
“For no particular reason I just kept on going. I ran clear to the ocean. And when I got there, I figured, since I’d gone this far, I might as well turn around, just keep on going. When I got to another ocean, I figured, since I’d gone this far, I might as well just turn back, keep right on going”. – Forrest
Weet waarom je wilt wandelen
Tja, waarom wil ik eigenlijk wandelen? Ik ben altijd van de actieve vakanties geweest. Hele dagen op een strand liggen is niets voor mij. Skiën (soms wel 4x in een jaar), duiken (Australië, Malediven), skaten, canyoning, klimmen. Liefst off-piste, in ruig gebied, buiten de gebaande paden. En liefst ook zelf gepland en niet een kant-en-klaar-vakantie-pakket via een reisbureau. Ik wil kilometers maken, dingen zien, frisse lucht, liever koud dan warm, mensen spreken, lekker bezig zijn.
Klimmen, duiken en canyoning zie ik mezelf niet meer zo snel doen. Skiën best nog wel. Want zelfs als mijn knieën tegenwoordig lawaai maken, kan ik nog leunen op de privilege van tig jaren ski-les, dat helpt enorm. Maar even naar de sneeuw gaan lukt niet altijd. Wandelen is iets wat voldoet aan een hoop voorwaarden van actief zijn en is snel te realiseren.
Onderzoek de route, koop een boekje of een gids
Een boekje zegt niet alles en niets is zo veranderlijk als het landschap. Paden vervallen, hekken worden geplaatst. Maar toch. Een klein beetje een richtlijn is fijn. Iemand heeft de route bedacht, al beschreven hoe een route loopt en welke zaken van belang zijn. Is er geen boekje, kijk dan op internet en zoek naar blogs of filmpjes op Youtube. Kijk vooral ook wat voor interessante dingen je onderweg gaat tegenkomen. Cultuur is leuk, je leert nog eens iets over je omgeving.
Bereken de Totale afstand, dagen en afstand per dag
Kun je een bestaande route adopteren? Moet je die misschien aanpassen? Of moet je van nul beginnen en zelf helemaal je route uitstippelen in kaarten of in programma’s als Viewranger of Komoot? Welke afstand is in een dag af te leggen en over hoeveel dagen moet je je route verdelen als je kijkt naar de totale afstand en de beschikbare dagen?
Bepaal je slaapplek
Als je weet wat je start- en eindpunt per dag is, kun je ook bepalen wat je slaapplek wordt. Moet je die reserveren of kun je er op de bonnefooi heen? Nu met Covid is het handig om op zijn minst even contact te zoeken met de (mini)campings of kampeerterreinen om te laten weten dat en wanneer je aankomt. Hou ook rekening met feestdagen en vakanties, dan kan het namelijk extra druk zijn.
Maak een plan in excel
Als je dat allemaal in kaart hebt, is het handig dat in een overzichtje te zetten. Ik doe dat meestal gewoon in excel zoals je daarvan hieronder een schermprintje ziet. Alles wat maar een beetje van belang is, staat er in. Neem je een smartphone mee, dan kun je dit overzicht in een cloud of drive zetten zodat je gemakkelijk bij reserveringsnummers of websites kan komen als dat nodig is.
Plan je herbevoorrading
Hoeveel eten neem je mee in je rugzak als je gaat starten en hoe ver kun je daarmee komen? Het is onmogelijk om voor 2 weken 3 maaltijden per dag mee te nemen in je rugzak. Hoe je daarmee omgaat is weer afhankelijk van waar je gaat wandelen. Is dat onherbergzaam gebied waar je 4 dagen geen bewoonde wereld ziet, is het goed dat om dan voor die dagen zelfredzaam te zijn. Maar je voorraad is daarna waarschijnlijk op en dan is het zaak om te herbevoorraden. Dat doe je door nieuw eten te kopen, van te voren ergens te verstoppen of te begraven of naar jezelf te sturen via iemand die het pakje met eten voor je bewaart.
Wandel je in redelijk bewoond gebied en kom je onderweg restaurants, bakkerijen of supermarkten tegen, dan weet je dat je niet altijd met die berg eten hoeft te sjouwen, maar dat je je maaltijden onderweg kan kopen en eventueel voor alleen de volgende dag kan bijvullen. Bij een meerdaagse die niet al te ver van je huis is, zou je zelfs nog een bekende kunnen vragen om een nieuw voorraadje eten te komen brengen.
Bij wandelen ga ik eigenlijk altijd uit van een goed ontbijt en een goed diner met toetje. De lunch is vaak minder zwaar en bestaat soms uit een wrap, een broodje of een snack. Naarmate de wandeling langer duurt, ga je meer eten omdat je meer nodig hebt door het hoge verbruik (hiker hunger). Niet zo gek: een hele dag wandelen met je hele hebben en houden op je rug. Tentje afbreken en weer opzetten en weer door.
Download dagroutes en/of neem kaarten mee
Ik neem eigenlijk altijd mijn telefoon mee, een iPhone met voldoende opslagcapaciteit en een dikke databundel. Alle dagroutes download ik naar de telefoon zodat ik offline kan navigeren middels apps als Viewranger of Komoot. Gaan we naar Schotland, waar soms geen mobiel bereik is, dan neem ik ook kompas en kaarten mee. Die kaarten print ik vaak zelf dubbelzijdig op A3 papier, dat scheelt weer gewicht. Zaak is wel om ze waterproof te houden.
Maak een paklijst
Een paklijst is handig. Ik gebruik ‘m als inventaris, maar ook om vast te leggen wat hoeveel weegt in verband met het mee te sjouwen gewicht. Het vergt wat weegwerk, hoewel sommige gewichten gewoon door de fabrikant worden opgegeven.
LighterPack, een gratis stukje webgereedschap, geeft je de mogelijkheid een paklijst te maken en per onderdeel het gewicht (en prijs en url) aan te geven. Zo zie je in een oogopslag hoe het gewicht van je uitrusting is verdeeld en waar nog iets aan het gewicht valt te schaven.
Ik heb ook zo’n lijstje: https://lighterpack.com/r/l04rsp Superhandig en het ziet er ook nog eens leuk uit (als je net als ik van de lijstjes en de diagrammetjes bent :-)).
Neem voldoende eten mee en weet waar water is
Water is noodzakelijk, maar ook zwaar. Dus wat neem je mee en waar hou je rekening mee? Ook hier geldt weer: waar ga je wandelen? Is er voldoende water voor handen en wat is de kwaliteit? Moet je het water behandelen of filteren of drinken je het gewoon zo van de berg of uit de kraan? Ik neem op zijn minst (ook in Nederland) een waterfilter mee en vaak ook enkele waterzuiveringstabletjes. Die laatste heb ik nog nooit hoeven gebruiken en ik ben nog nooit ziek geweest van het drinken van water onderweg. Maar het kan natuurlijk wel.
In de bergen geldt dat hoe meer stroomopwaarts je het water vindt, hoe zuiverder het meestal is. Ook geldt dat hoe lager je bent, hoe groter de kans is dat er vervuiling is door vee, dode dieren of landbouwpesticides. Gebruik je gezonde verstand: stilstaand water heeft meer risico in zich dan snelstromend water. Troebel en stinkend water is vaak slechter dan helder en geurloos water. Probeer in te schatten hoeveel je nodig hebt tussen je stops door en probeer vooral niet teveel mee te nemen, want uiteindelijk loop je het toch mee te sjouwen. Bij een wandeling in Nederland ga ik er van uit dat we voldoende en route vinden. Desnoods bellen we bij mensen aan en vragen we om water.
Deel je plannen met het thuisfront
Zorg dat je dierbaren weten waar je bent en wat je plannen zijn. Laat een printje van je excel op tafel liggen zodat ze weten wanneer je waar bent. Vertel het als je even onbereikbaar bent in onherbergzaam gebied en bel even zodra het weer kan.
Neem ze zelfs virtueel mee op je trip door bijvoorbeeld gebruik te maken van een app als Polarsteps. Dat is een reisapp (van Nederlands makelij) voor de smartphone die via gps je locatie bijhoudt en die op een kaart zet. Met Polarsteps creëer je heel gemakkelijk een tijdlijn van waar je bent geweest. Daar voeg je vervolgens zelf tekst en afbeeldingen aan toe en krijgen jij en je thuisblijvers op een hele mooie manier een beeld van wat jij allemaal meemaakt tijdens je reis. Onze eerste TGO Challenge in Schotland staat óók vastgelegd op een tijdlijn bij Polarsteps, namelijk hier: https://www.polarsteps.com/MartySmits/1313798-tgoc-2019-the-great-outdoor-challenge-schotland
Vul je rugzak, ga en geniet
En dan ineens is het zover en ga je je rugzak pakken. Waarschijnlijk meer dan een keer. Na al dat plannen en organiseren is het belangrijk om vooral te genieten van dat alles waar je zo naar uit gekeken hebt. Stap er flexibel in, want weet je nog waar we mee begonnen? Niet alles valt te plannen. Als het goed is, heb je in je plannen met het onverwachte rekening gehouden en is er ruimte voor improvisatie. Kijk om je heen, geniet van je omgeving, sta open voor de mensen die je tegenkomt en maak praatjes. Onze ervaring is dat er altijd veel mensen zijn die reuze geïnteresseerd en nieuwsgierig zijn in waar je naartoe gaat met zo’n bult op je rug.
Weet dit: ook die reis van 500 kilometer begint gewoon met het zetten van een eerste stap.
Gaaf weer!!
Goeiedag, dit stukske is met eenzelfde militaire precisie geschreven en vormgegeven als die wandelroutes van je.
Kan me voorstellen dat als ’t je ding is, dat wandelen, dat ’t een genot moet zijn om ’t voor te bereiden én uit te voeren. Veel plezier, binnen de corona-kaders, van aankomend wandelseizoen!
Haha, ja erg he.
Scheelt dat Zuslief ex-militair is. Is vast iets van kruisbestuiving geweest 🙂
Ah joh, we moeten toch wat. Als het met corona nog gekker wordt, ga ik routes uitstippelen voor in de achtertuin. Het geeft me in ieder geval een excuus om nog eens wat op dat blog te zetten, want anders komt daar ook niks van.